Duch Gór (vel Liczyrzepa) to postać, która jest tak silnie związana z obszarem Karkonoszy, że dzisiaj trudno byłoby wyobrazić sobie, że mogłyby one bez niej istnieć. Skąd się wziął i dlaczego pamięć o nim przetrwała do dzisiaj? Która legenda o Liczyrzepie jest prawdziwa? Przenieś się razem z nami do świata sudeckich opowieści!
Jak nazywa się Duch Gór?
Duch Gór jest postacią, której stworzenie badacze przypisują Słowianom zamieszkującym niegdyś Sudety. Pierwotnie, jak wielu mu podobnych bohaterów, miał stanowić jedną z nadprzyrodzonych istot, które były odpowiedzialne za niewytłumaczalne na ten czas zjawiska przyrodnicze, czy rozmaite zdarzenia. Z czasem jednak, w miarę napływu mieszkańców pochodzących z różnych zakątków Europy i mieszania się ich własnych wierzeń, zaczęły się pojawiać nowe interpretacje, nowe imiona i nowe legendy, aż do momentu, gdy zaczął on być znany głównie jako Liczyrzepa. Kto to więc jest?
Początkowo Duch Gór był uważany za skarbnika skarbów skrywanych w Sudetach oraz strażnika samych gór. Z czasem przypisano mu rolę strasznego monstrum Rubenczala, które miało być skrzyżowaniem osła, lwa i kozła. Postrzegano go także jako niegroźnego, dającego się lubić figlarza i psotnika oraz – wręcz przeciwnie – za jednego ze złych duchów. Do tego dochodzi różnorodność imion. Dla nas Duch Gór to Liczyrzepa, dla Niemców to Rübezahl, a dla Czechów Krakonoš.
Na to, jak duże znaczenie ma Liczyrzepa i legenda o nim, wskazuje między innymi jego obecność w literaturze i mediach. Prócz licznych publikacji, powstają także audycje radiowe – jedną z nich jest „Tajemnice z worka Liczyrzepy” w Muzycznym Radiu.
Co to znaczy Liczyrzepa?
Karkonoski Duch Gór swoje imię zawdzięcza pewnej legendzie. Według niej miał on się zauroczyć córką śląskiego władcy i porwać ją do swojego zamku. Dziewczyna była w nim jednak samotna i nieszczęśliwa, dlatego też Liczyrzepa postanowił podarować jej tuzin rzep, które po wypowiedzeniu zaklęcia miały zmienić się w członków jej rodziny i służbę. W darze tym dziewczyna dojrzała swoją szansę na ucieczkę i poprosiła Ducha Gór, by zebrał i policzył dla niej wszystkie rzepy z Karkonoszy, by mogła otoczyć się wystarczającą ilością ludzi. W czasie, gdy on spełniał prośbę ukochanej, ta szykowała się do ucieczki. Wykorzystała najdorodniejszą rzepę, zamieniła ją w pegaza i w ten sposób wydostała się z zamku, którego właścicielem był Liczyrzepa. Legenda nie kończy się szczęśliwie – Liczyrzepa–Duch Gór z żalu, że został oszukany, miał zburzyć swoją rezydencję i zamieszkać pod gołym niebem na końcu swoich włości. Co więcej, miał przylgnąć do niego właśnie ten, nieco obraźliwy, przydomek.
Jak nazywała się świdnicka księżniczka, dla której Liczyrzepa liczył rzepy?
Legenda o Duchu Gór Liczyrzepie, w której liczył on rzepy dla swojej ukochanej, podaje, że porwana księżniczka miała na imię Emma lub, w innej wersji, Dobrogniewa i była ukochaną księcia Mieszka ze Świdnicy. Jednak niezależnie od podania, każda z tych historii kończy się podobnie – dziewczyna ucieka, a Liczyrzepa zyskuje niesławne imię „liczącego rzepy”.
Gdzie mieszka Liczyrzepa?
W tym, gdzie mieszka Liczyrzepa, legendy nie są do końca zgodne. Czasami mówi się o Górach Stołowych, czasami o Karkonoszach, czasami znów o rozległym królestwie, którego granice ma wyznaczać roślina nazywana kiedyś zielem Liczyrzepy, a dzisiaj, bardziej naukowo, lepiężnikiem białym. Inna legenda o Duchu Gór wskazuje natomiast na to, że jego siedziba znajduje się pod ziemią, w okolicach Śnieżki lub Błędnych Skał. Tam mają mu towarzyszyć duchy, demony i inne nadprzyrodzone istoty.
Które góry według legendy miały zostać stworzone przez Liczyrzepę?
Liczyrzepa, jak twierdzi legenda, stworzył Błędne Skały leżące w Górach Stołowych. Niegdyś w miejscu skalnego labiryntu miała znajdować się góra Skalniak, gdzie składano ofiary pogańskim bożkom. W jednym z takich spotkań uczestniczył Duch Gór, który, gdy został rozpoznany i spotkał się z odmową oddawania mu czci, wpadł w gniew i rozniósł górę, tworząc w jej miejsce labirynt z zawalonych skał.
Jeśli oczarowują Cię legendy wysypujące się z worka Liczyrzepy i chcesz zobaczyć Błędne Skały, czy inne miejsca związane z postacią Ducha Gór, koniecznie odwiedź Kotlinę Kłodzką – Vital & SPA Resort Szarotka zaprasza! Nasz obiekt położony jest w bardzo dogodnej lokalizacji, a do tego oferuje wiele udogodnień, które dodatkowo uprzyjemniają pobyt. Na naszych gości czekają między innymi gabinety SPA, baseny, czy darmowy parking. Już teraz poznaj całą naszą ofertę i zarezerwuj pobyt w dogodnym dla siebie terminie!
Przeczytaj też: Zamki, w których straszy. Poznaj mrożące krew w żyłach opowieści
Zdjęcie: Milada13 CC BY-SA 3.0